Gözde veya çevresindeki dokularda anormal hücre büyümesidir. Göz tümörü hem iyi huylu (benign) hem de kötü huylu (malign) olabilir. Retinada, koroidde veya gözün diğer bölümlerinde gelişebilir. En yaygın türleri retinoblastom (çocuklarda) ve melanomdur. Belirtileri arasında bulanık görme, gözde şişlik, ağrı ve görme kaybı bulunur. Tedavi cerrahi, radyoterapi veya kemoterapi ile yapılabilir. Erken teşhis, tedavide başarıyı artırır.
Göz Tümörü Belirtileri Nelerdir?
En yaygın belirtilerinden biri, aniden veya yavaş yavaş gelişen görme bozukluklarıdır. Bulanık görme, görme kaybı, çift görme veya görme alanında karanlık noktalar (görme alanında boşluklar) meydana gelebilir. Göz tümörü bazen gözde veya göz kapağında hissedilebilen bir kitle ya da şişlikle kendini gösterebilir. Özellikle göz çevresinde fark edilen bir şişlik, tümörün büyüdüğüne işaret edebilir. Bu durumu yaşayan kişiler, ışığa karşı aşırı hassasiyet geliştirebilir. Bu durum, tümörün göz yapıları üzerindeki baskısından veya göz içi basıncının artmasından kaynaklanabilir.
Bazı türleri gözde veya göz çevresinde ağrıya neden olabilir. Bu ağrı, tümör büyüdükçe artma eğilimindedir ve bazen göz küresinin arkasında bir basınç hissi oluşturabilir. Özellikle göz çevresinde veya göz kapaklarında kızarıklık ve şişme görülebilir. Bu iltihaplanma, tümörün göz dokularına baskı yapmasından kaynaklanabilir. Göz kaslarını veya sinirlerini etkilediğinde göz hareketlerinde sınırlanma ya da gözde istemsiz hareketler görülür. Göz bebeği şekil olarak anormal hale gelebilir. Normal tepkilerden farklı tepkiler gösterebilir. Özellikle anizokori (göz bebeklerinin farklı büyüklükte olması) belirtisi olabilir.
Gözde iç kanama, gözde aniden kanlanma veya damarların belirginleşmesi tümörün varlığına işaret edebilir. Bu durum özellikle gözde basınç arttığında ortaya çıkar. Göz tümörü olan bazı hastalar ışık çakmaları (fotopsi) veya renkli halkalar görme gibi belirtiler yaşayabilirler. Bu, retinaya veya görme sinirine baskı yapan bir tümörün belirtisi olabilir. Gözün ileriye doğru itilmesi, göz arkasındaki bir tümör nedeniyle olabilir. Bu durum “göz çıkıklığı” olarak da bilinir. Bu belirtiler, başka göz problemlerinden de kaynaklanabilir. Bu durum ciddi bir sağlık sorunu olduğundan bu belirtiler fark edildiğinde bir göz doktoruna başvurulması önemlidir. Erken teşhis, tedavi sürecinde oldukça kritik olabilir.
Göz Tümörü Neden Olur?
Ailede göz tümörü geçmişi olan kişilerde bu hastalığın görülme riski artabilir. Özellikle retinoblastoma gibi genetik mutasyonlar, çocuklarda bu durumun yaşanmasına neden olabilir. Yüksek dozda radyasyona maruz kalmak, neden olabilir. Özellikle güneşten gelen ultraviyole (UV) ışınları ilişkilendirilir. Bazı göz hastalıkları, özellikle gözde anormal hücre büyümesine neden olan durumlar, riski artırabilir. Örneğin, kronik inflamasyon, gözdeki hücrelerin anormal şekilde büyümesine yol açabilir. Gözde melanom, gözün uveal kısmında (iris, koroid veya siliyer cisim) melanom hücrelerinin gelişmesiyle ortaya çıkar.
Melanom, en yaygın türlerinden biridir ve genellikle güneş ışığına fazla maruz kalma ile ilişkilendirilir. Yaşla birlikte daha sık ortaya çıkabilir. Özellikle melanom gibi göz kanserleri, genellikle ileri yaşlarda daha yaygın görülür. Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde, özellikle HIV/AIDS gibi hastalıklara sahip olanlarda görülme olasılığı daha yüksektir. Göz tümörü iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilir. Erken teşhis ve tedavi, gözün ve görme yetisinin korunmasında büyük önem taşır.
Göz Tümörü Nasıl Tedavi Edilir?
Boyutuna ve yerine göre cerrahi yöntemlerle çıkarılması mümkün olabilir. Eğer sadece gözde lokalize ise, gözün korunması için cerrahi müdahaleler yapılabilir. Ancak, bazı durumlarda gözün tamamen alınması (enükleasyon) gerekebilir. Radyoterapi, özellikle kanserli göz tümörü için kullanılan bir yöntemdir. Işın tedavisi ile tümör hücreleri hedef alınarak yok edilmeye çalışılır. Brakiterapi, proton tedavisi, dış ışın tedavisi gibi farklı radyoterapi teknikleri kullanılır.
Lazer teknolojisi kullanılarak gözdeki tümörler küçültülebilir veya yok edilebilir. Özellikle retinada bulunan tümörlerde kullanılabilir. Kriyoterapi, tümör hücrelerinin dondurulması ile gerçekleştirilen bir tedavi yöntemidir. Özellikle küçük tümörlerde tercih edilebilir. Eğer vücudun diğer bölgelerine yayılmışsa veya lenfoma gibi bir kanser türü söz konusuysa, kemoterapi uygulanabilir. Genellikle ilaçlarla tümör hücrelerinin yok edilmesi hedeflenir.
İmmünoterapi, bağışıklık sistemini güçlendiren kanser hücrelerine saldırmayı amaçlayan yeni bir tedavi yöntemidir. Bu yöntemle vücudun doğal savunma mekanizmaları harekete geçirilir. Kanserli olmayan küçük tümörlerde, herhangi bir tedavi yapılmadan düzenli göz kontrolleri ile tümörün büyümesi izlenebilir. Eğer tümör büyüme eğilimi göstermezse müdahale gerekmeyebilir. Tedavi seçenekleri göz tümörü türüne ve hastanın durumuna göre belirlenir. Bunun için, en uygun tedavi yöntemine karar vermek amacıyla bir göz onkolojisi uzmanına danışılması önemlidir.