Bir gözün normal görme seviyesine ulaşamamasıdır. Genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar. Beyin, zayıf gözü görmezden gelir ve güçlü gözü kullanır. Bu durum, görme gelişimini olumsuz etkiler. Göz tembelliği erken teşhis edilmezse kalıcı olabilir. Nedenleri arasında şaşılık ve kırma kusurları yer alır. Tedavi genellikle kapama yöntemi ve gözlükle yapılır. Erken müdahale başarı şansını artırır.
Göz Tembelliği Belirtileri Nelerdir?
Bir göz diğerine göre daha zayıf görüyorsa veya netlik kaybı yaşanıyorsa bu durumdan şüphelenilebilir. Bu genellikle erken dönemde fark edilmez, ancak rutin göz muayeneleri sırasında ortaya çıkabilir. Gözlerden birinin düz bakamaması ya da kayması (içe, dışa, yukarı veya aşağı yönlü) göz tembelliği yaşandığına işaret edebilir. Şaşılık, bu durumun hem nedeni hem de sonucu olabilir.
Kişiler, derinlik algısında bozukluk yaşayabilir. Nesneleri doğru bir şekilde konumlandırmakta veya mesafeleri tahmin etmekte zorlanabilirler. Özellikle çocuklarda, bir gözle sıkça göz kırpma, ovuşturma veya başı bir tarafa eğme gibi davranışlar görülebilir. Bu, güçlü olan gözün zayıf gözü telafi etmeye çalıştığının bir işareti olabilir.
Okuma veya yakın mesafedeki işler sırasında çocuğun çabuk yorulması, dikkatini sürdürememesi bu soruna, bağlı olabilir. Zayıf gözü kullanmaya çalışırken gözlerde yorulma ve baş ağrısı gibi şikayetler ortaya çıkabilir. Özellikle okul çağındaki çocuklarda dikkat edilmelidir. Bazı durumlarda, göz tembelliği herhangi bir belirti göstermeyebilir. Bu nedenle, çocukların görme problemlerini erken teşhis etmek için düzenli göz kontrolleri yaptırmak önemlidir.
Göz Tembelliği Neden Olur?
Şaşılık, göz kaslarındaki dengesizlik nedeniyle bir gözün düzgün hizalanmaması durumudur. Beyin, şaşılık nedeniyle çift görmeyi engellemek için zayıf gözden gelen görüntüyü baskılar, bu da tembelliğe yol açar. Bir gözde diğerine göre fazla hipermetrop, miyop olması durumunda, beyin, zayıf olan gözden gelen bulanık görüntüyü bastırır. Tedavi edilmediğinde neden olabilir. Doğuştan veya erken çocukluk döneminde ortaya çıkan katarakt, gözün lensinin bulanıklaşmasına yol açar. Zayıf görüntü nedeniyle beyin, bu gözden gelen sinyalleri ihmal ederek göz tembelliği yaşanmasına sebep olabilir.
Göz kapağının aşırı düşük olması, görme alanını kapatarak o gözden gelen görüntünün beyin tarafından yeterince kullanılmamasına yol açabilir. Doğumda veya çocukluk döneminde yaşanan travma, göz enfeksiyonları neden olabilir. Ailede, şaşılık veya refraksiyon kusurları öyküsü olan çocuklarda görülme riski daha yüksektir. Tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına yol açabilir. Bu nedenle, çocuklarda göz muayeneleri yapmak ve belirtileri erken fark etmek önemlidir. Eğer çocuğunuzda göz tembelliği yaşandığından şüpheleniyorsanız, bir göz doktoruna başvurarak değerlendirme yaptırmanız önerilir.
Göz Tembelliği Nasıl Tedavi Edilir?
Görme kusurlarını düzeltmek için uygun gözlük veya kontakt lens reçete edilir. Sağlıklı gözün belirli süre kapatılmasıyla tembel gözün çalıştırılması hedeflenir. Göz kaslarını güçlendirmek ve görme yetisini geliştirmek için göz egzersizleri uygulanır.
Sanal gerçeklik veya özel bilgisayar programları ile tembel gözün eğitimi yapılır. Nadir durumlarda göz kaslarına yönelik ameliyat gerekebilir. Göz tembelliği tedavi yöntemleri kişinin yaşına ve durumun ciddiyetine göre belirlenir.
